Voedingsclaims zijn verklaringen op voedselverpakkingen die specifieke eigenschappen of voedingswaarden van een product benadrukken. Deze claims geven consumenten informatie over de inhoud en de mogelijke voordelen van het product. Veel bedrijven gebruiken claims, wellicht zonder dat zij het doorhebben, om hun producten te promoten. Echter, claims zijn veelal gereguleerd via de Europese Commissie en veel webshops zijn hier niet van op de hoogte.
Uitgangspunt is dat claims nooit misleidend, verwarrend of dubbelzinnig mogen zijn.
De verschillende soorten voedingsclaims
Er zijn veel verschillende soorten voedingsclaims die je kunt tegenkomen tijdens het winkelen. Soms heb je waarschijnlijk niet eens door dat hetgeen je leest, wettelijk gezien een claim is.
Er zijn overduidelijke claims zoals "Draagt bij aan een gezond immuunsysteem" of "Goed voor de spijsvertering." Maar ook "Rijk aan vitamine C" of "Bron van vezels." is een claim. Er is daarbij ook een onderscheid tussen het gebruik van 'rijk aan' en 'een bron van'. Tot slot zijn ook termen zoals 'light', 'vetarm' en 'suikervrij' claims.
Betrouwbare voedingsclaims herkennen
Om bewuste keuzes te maken bij het winkelen, is het belangrijk om betrouwbare voedingsclaims te kunnen herkennen. Het is alleen niet in alle gevallen mogelijk om dit te controleren.
Ten eerste zou je kunnen controleren of de claim is toegestaan. Dat kan via de website van de Europese Commissie. Om de claims 'bron van' en 'rijk aan' te kunnen controleren dien je de wetgeving te kennen en als je het echt zeker wil weten, de analyse op te vragen bij de merkhouder die de claim maakt.
Verder zou je kunnen kijken hoe het bedrijf in zijn algemeenheid omgaat met claims. Wanneer het bedrijf heel veel claims maakt, kan dit argwaan wekken. Zeker als er verwijzingen worden gemaakt naar geneeskunde of andere medische oplossingen.
De rol van de overheid bij voedingsclaims
De overheid speelt een belangrijke rol bij het reguleren van voedingsclaims om consumenten te beschermen tegen misleidende informatie. In Nederland wordt dit gedaan door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De NVWA zorgt ervoor dat voedingsclaims aan bepaalde eisen voldoen en dat fabrikanten zich aan de regels houden.
Daarnaast bestaat ook de Koag Kag, ofwel De Stichtingen Keuringsraad Openlijke Aanprijzing Geneesmiddelen (KOAG) en Keuringsraad Aanprijzing Gezondheidsproducten (KAG). De Keuringsraad houdt namens de Stichtingen KOAG en KAG toezicht op publieksreclame.
Staan voedingsclaims gelijk aan gezonde producten?
Het is goed om te weten dat voedingsclaims niet altijd een synoniem zijn voor gezonde keuzes. Sommige producten kunnen nog steeds veel suiker, vet of andere ongezonde ingrediënten bevatten, zelfs als ze een positieve voedingsclaim hebben. Het is daarom belangrijk om het volledige plaatje te bekijken en niet alleen af te gaan op de claims op de verpakking.
Daarnaast is het ook zo dat een product op zichzelf 'nooit' een voordeel kan bieden. Het zijn de stoffen in dat product die zorgen voor een bepaald voordeel. Zo kunnen bedrijven niet stellen dat een sinaasappel een gezond effect heeft op het lichaam. Het is namelijk de vitamine C in een sinaasappel die voor deze voordelen zorgt en waaraan toegestane claims zijn verbonden.
Het belang van een uitgebalanceerd dieet
Hoewel voedingsclaims nuttige informatie kunnen bieden, is het belangrijk om te onthouden dat een gezond dieet gebaseerd moet zijn op een verscheidenheid aan voedingsmiddelen. Het is niet voldoende om alleen te vertrouwen op voedingsclaims bij het maken van voedselkeuzes.
